Orkisz to zboże, które zyskało popularność dopiero w ostatnich latach. Dzięki niemu można wspierać metabolizm organizmu, zwiększyć ilość hormonów płciowych i poprawić krążenie krwi, budować mocne kości, wspierać funkcjonowanie układu odpornościowego, poprawić trawienie, obniżyć poziom cukru i cholesterolu.
Orkisz jest uprawiany od około 7000 – 8000 lat. Można kupić go w formie mąki lub płatków. To ziarno powstało, jako hybryda pszenicy płaskurki i innych, prymitywnych zbóż. Orkisz jest blisko spokrewniony ze zwykłą pszenicą, jednak jako mniej wydajna i pożywna forma, stracił on na popularności.
W ostatnich latach stał się znów popularny w Hiszpani, Anglii i innych częściach Europy – także w Polsce. Zawiera dużą ilość substancji odżywczych, witamin, minerałów i składników, których nie ma w innych zbożach. Z tego powodu, interesuje się nim coraz więcej osób. Nazwa naukowa orkiszu to Triticum spelta.
Mąkę z orkiszu możesz kupić przede wszystkim w sklepach ze zdrową żywnością. Wykorzystuje się ją do pieczenia chleba, makaronów i wyrobów piekarniczych. W Bawarii i Belgii, możesz kupić piwo orkiszowe. Podobnie, jak inne, ekologiczne produkty, orkisz jest nieco droższy, od zwykłej mąki. Wydaje mi się, że warto na niego postawić, ze względu na ciekawy smak i wiele właściwości zdrowotnych.
Wartości odżywcze orkiszu.
Orkisz posiada wiele właściwości, których próżno doszukiwać się w pszenicy. Zawiera dużą ilość węglowodanów, ale oprócz nich dostarcza białka i błonnika. To także źródło żelaza, miedzi, manganu, magnezu, fosforu ,cynku, niacyny, selenu, tiaminy, witaminy B6 i kwasu foliowego.
Właściwości zdrowotne orkiszu
Wpływ na trawienie – orkisz poprawia trawienie, ponieważ dostarcza bardzo dużo błonnika. Błonnik pokarmowy wpływa na ruchy robaczkowe jelit, zapobiega zaparciom i wzdęciom, zmniejsza skurcze jelit wywołujące ból, chroni przed biegunkami i nadmiarem gazu w jelitach. Ma także korzystny wpływ na wrzody. To jedno z ziaren o największej zawartości błonnika.
Cholesterol: Błonnik zawarty w orkiszu wpływa także na obniżenie poziomu cholesterolu. Błonnik zmniejsza wchłanianie cholesterolu z pokarmu. Ma największe działanie na cholesterol LDL (zły), a dzięki jego wyeliminowaniu z organizmu, pozwala zachować równowagę pomiędzy kwasami tłuszczowymi w organizmie.
Krążenie: wysoki poziom żelaza i miedzi w orkiszu sprawia, że poprawia się nasze krążenie. Żelazo i miedź mają bardzo ważny wpływ na tworzenie się czerwonych krwinek krwi. Im jest ich więcej we krwi, tym więcej tlenu otrzymują organy i tkanki. Można dzięki temu poprawić metabolizm. Zwiększony przepływ krwi wpływa także na wzrost włosów.
Wpływ na układ hormonalny: Niacyna (witamina PP) to jeden ze składników, które znajdziesz w orkiszu. Wpływa ona na działanie nadnerczy w organizmie i wydzielanie hormonów płciowych. Układ wydzielniczy ma bardzo ważny wpływ na Twoje zdrowie, i jeśli pracuje nieprawidłowo, czujesz się znacznie gorzej. Niacyna pozwala na poprawienie jego funkcjonowania, dlatego orkisz powinien znaleźć się w Twojej diecie.
Zdrowie kości: W orkiszu nie brakuje takich minerałów, jak cynk, magnez, fosfor i selen. Te minerały są powiązane z rozwojem kości i zwiększają ilość minerałów w organizmie. Stanowią aktywną ochronę przed osteoporozą i innymi chorobami, które są powiązane z wiekiem. Dzięki temu, możesz zahamować rozpad kości.
Wzrost i rozwój organizmu – fosfor i białka dostarczane wraz z orkiszem mają bardzo ważny wpływ na rozwój nowych tkanek, naczyń krwionośnych, mięśni, kości i organów. Fosfor jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania DNA i procesu budowania mięśni. Gdy dostarczasz organizmowi odpowiedniej ilości białek i przyjmujesz fosfor, uszkodzone tkanki odbudowują się znacznie szybciej. Dotyczy to na przykład mięśni – najpierw uszkadzasz je w czasie ćwiczeń, potem w czasie regeneracji dochodzi do ich odbudowy.
System immunologiczny – witamina B1 ma bardzo korzystny wpływ na układ odpornościowy i stymuluje mechanizmy obronne organizmu. Wpływa także na pozbycie się stresu i przygnębienia. Orkisz to jedno z niewielu zbóż, które ma wpływ na poziom tej witaminy.
Regulowanie poziomu glukozy – Tutaj po raz kolejny widać korzystne działanie błonnika. Inne zboża raczej nie są wskazane w cukrzycy, bo podwyższają poziom glukozy we krwi. Orkisz ma mniejszy indeks glikemiczny i nie powoduje tak szybkiego podnoszenia poziomu glukozy. Dzięki regulowaniu poziomu glukozy i insuliny we krwi, może być pomocny w diecie osób, które chorują na cukrzycę.
Uwaga dla osób z celiakią – orkisz ma wiele właściwości zdrowotnych, jednak zawiera gluten, alergen odpowiedzialny między innymi za celiakię. Z tego powodu nie jest on alternatywą dla pszenicy.